MAAŞ ZAMLARI, MALİYETLER VE ÜRÜN FİYATLARI ÜZERİNE
Bazı Sorular Soralım.
Üretilen bir mamul zamlardan ne kadar etkilenir.
Satış da kâr payı kaç olmalıdır.
Zam halka ne zaman yansıtılmalıdır.
Stokçuluk var mıdır.
Şimdi maaşlara zam yapıldı ya!..
Her yerde haklı olarak ürün fiyatları konuşuluyor.
Peki bu zamlar fiyatlara ne kadar yansır.
Öncelikle işçilik maliyetleri değişmekle birlikte genelde %25’in altındadır.
Birçok üründe %10’u geçmez.
Zamlar Maliyetleri %25 etkilediğini varsayarak hesap yaparsak; mesela 100.-tl maliyeti olan bir malın işçilik maliyeti 25.-tl’dir.
Peki şimdi bir hesap yapalım ve yeni maliyeti bulalım.
İşçilik 25.-tl, yapılan zam %49,25, yani 25*1,4925=37,3125 yeni işçilik maliyeti olur.
Ürünün yeni maliyeti de, 112,3125.- tl olur.
Yani zamlar maliyeti %12,3 artırır.
Gelelim maliyetin fiyatlara ne zaman yansıması gerektiğine.
Yeni zamlı maaşlar bir ay sonra yansıyacağına göre reyon fiyatlarına asgari bir ay sonra zam gelmeli.
Kaldı ki birçok firma stoklu çalışır yani elinde eski maliyetle ürettiği mallar vardır.
15 günlük stoğu varsa ki genelde çok daha fazladır, o zaman zamlı fiyatlar düz bir hesapla en az 45 gün sonra yapılmalıdır.
Oysa bizde durum çok gariptir, maaşlara zam yapılacağı haberini duyan fiyatlara anında zam yapmaktadır.
Fiyat kontrolleri yapanlar bunları da dikkate almalıdır.
Metin Macit – Yazar